DS&TH – Trong ngành gốm thủ công tại Việt Nam, một cái tên mới – Hải Gốm đang tạo nên một câu chuyện đầy thú vị, sáng tạo và đổi mới với cách tiếp cận chơi đất và nghệ thuật làm gốm tại nhà đầy mới mẻ. Anh ấy cũng là người thành lập nên thương hiệu Hceramic.
Cùng khám phá cách thức và quá trình làm gốm của Hải Gốm đã góp phần tạo lập một xu hướng mới bằng việc chia sẻ kiến thức làm gốm tại nhà, một nghề thủ công đầy khó khăn và thử thách, thông qua việc phát triển lò nung mini, giúp mọi người tiếp cận và làm gốm tại nhà một cách dễ hiểu và đầy bất ngờ.
Chọn nghề gốm – Câu chuyện cơ duyên và đam mê của Hải Gốm
Hải Gốm tên thật là Nguyễn Văn Hải. Sinh năm 1989, là một người con vùng đất Bắc Ninh. Anh đến với nghề gốm không phải là nghề gia truyền của gia đình cũng như không hề có dự định trước, nhưng cơ duyên lại được phân học chuyên ngành gốm thuộc khoa Mỹ thuật truyền thống trường Đại Học Mỹ Thuật Công Nghiệp.
Ban đầu với một tâm trạng hoang mang, bởi trong đầu anh không hề có một dự định hay định hình gì về nghề vì chỉ nghe đến gốm trên các phóng sự tivi một nghề mới mẻ chưa từng tiếp xúc.
Nhưng khi bước chân vào xưởng gốm tại trường qua sự gặp gỡ với các thầy dạy chuyên ngành, sự nhẹ nhàng nhưng đầy nghiêm túc từ những người thầy, đã thay đổi cách nhìn của anh về nghề gốm. Thầy hiệu trưởng cũng như các thầy chuyên ngành đã chia sẻ về tầm quan trọng của việc duy trì và phát triển những nghề truyền thống, khuyến khích anh hãy dành đam mê và nỗ lực cho nghệ thuật gốm. Mặc dù ban đầu không hiểu rõ về nghề gốm, nhưng càng tiếp xúc làm việc thì sự cuốn hút của nó đã nhanh chóng chiếm trọn trái tim chàng trai trẻ. Việc học tập và sáng tạo trong lĩnh vực mới mẻ này đã làm cho anh thấy yêu và quyết tâm làm nghề.
Nguồn cảm hứng của Hceramic
Anh Hải Gốm bày tỏ: “Sinh ra và lớn lên ở quê, những năm tháng mà cả tuổi thơ gắn bó với những con gà con vịt, con trâu, những con vật nuôi gần gũi đã giúp mình có cảm hứng sáng tác bộ sản phẩm 12 con giáp”.
Phát triển sản phẩm từ yếu tố gia đình để đưa tinh thần đó vào mỗi sản phẩm về 12 con giáp. Những bộ sản phẩm như gia đình trâu, gia đình hổ và gia đình mèo không chỉ là tác phẩm nghệ thuật mà còn là những câu chuyện về sự đoàn kết và gắn bó.
Để cho ra những tác phẩm dễ thương và có tinh thần giải trí, quan trọng nhất là việc tạo hình sản phẩm và nghiên cứu đặc điểm của mỗi loài, khai thác tinh thần ở nhiều góc nhìn đa chiều để tạo nên một sản phẩm mới có sự lan tỏa năng lượng tích cực. Trong nghề gốm, khâu sản xuất và các công đoạn làm việc đều hết sức quan trọng từ tuyển chọn nguyên liệu, men màu đến kỹ thuật người làm và dòng sản phẩm.
Anh Hải Gốm chia sẻ: “Mỗi khâu trong quá trình sản xuất đều quan trọng và mỗi công đoạn đều có cái khó, nên mỗi khi một dòng sản phẩm mới sắp ra mắt đội ngũ phải test kiểm tra rất nhiều trước khi áp dụng và đưa vào quy trình sản xuất. Để xem có phù hợp giữa màu sắc dòng men và hình dáng sản phẩm. Mọi yếu tố đều cần được chú tâm để đảm bảo chất lượng và tính thẩm mỹ của sản phẩm”.
Chất lượng sản phẩm gốm qua lò nung mini của Hải Gốm
Trong suốt ba năm qua, Hải Gốm đã hướng tâm trí của mình vào một thách thức lớn: Làm thế nào để mọi người có thể dễ dàng trải nghiệm nghệ thuật làm gốm ngay tại nhà, mà không cần phải đến những làng nghề hay cơ sở sản xuất gốm truyền thống. Ý tưởng đột phá của anh là áp dụng công nghệ lò điện vào quy trình nung đốt, để an toàn và giảm thiểu rủi ro, giảm tối đa việc gây ô nhiễm môi trường.
Trước đây, khi sử dụng lò gas truyền thống, anh Hải thường phải thức đêm để canh lò, đây là công việc ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và mệt mỏi. Tuy nhiên, vẫn gặp rất nhiều vấn đề trong quá trình sản xuất, anh suy nghĩ làm thế nào để tối ưu vấn đề sản xuất. Giảm chi phí sản xuất bảo vệ sức khỏe và giảm ô nhiễm môi trường, bằng suy nghĩ và quyết tâm, anh Hải đã mày mò nghiên cứu và ứng dụng quy trình sản xuất nung đốt từ lò gas sang sử dụng quy trình nung đốt và sản xuất bằng lò điện.
Bước đầu anh đã gặp không ít khó khăn khi bị hỏng, nhưng một số chuyến lò sau lại tiếp tục cải thiện nâng cao sự tối ưu trong bộ điều khiển lò nung, và rồi những kết quả mang lại ngày một tốt hơn, cải thiện được hiệu suất và quy trình được tối ưu, mọi vấn đề đều được giải quyết một cách hiệu quả.
Qua thời gian sử dụng quy trình nung điện nhận thấy được hiệu quả của vận hành nung đốt tự động, anh Hải đã phát triển thêm dòng lò nung 220V, dành cho các bạn nghệ sĩ trẻ sáng tác tại nhà giúp tiết kiệm chi phí, bảo vệ môi trường, an toàn cho người vận hành. Vì để làm gốm thì thường mọi người sẽ phải đến làng nghề, phải di chuyển xa cũng như gửi sản phẩm nung đốt một cách rất vất vả và tốn kém chi phí cùng nhiều những rủi ro đi kèm.
Bắt đầu từ tháng 10/2022, Hải Gốm chính thức xuất khẩu những lô lò gốm điện mini và nhận về phản hồi tích cực từ khách hàng và tạo ra những sản phẩm đẹp mắt đầy sáng tạo. Đây là một khích lệ lo lớn giúp anh tự tin mở rộng quy trình chia sẻ kỹ thuật và giải đáp vấn đề kĩ thuật trong quá trình làm và sáng tác gốm tại nhà, những lỗi sản phẩm mà các bạn thường gặp phải.
Ngoài việc cung cấp sản phẩm và công nghệ, anh còn tạo điều kiện cho những bạn trẻ có ước mơ nghệ thuật tham gia học nghề và trải nghiệm thực tế. Ẩn sau những lò gốm điện là những sản phẩm nghệ thuật tuyệt vời và hành trình xây dựng cộng đồng làm gốm thủ công cho thế hệ những bạn trẻ đầy đam mê và nhiệt huyết giúp một phần nhỏ trong việc nâng tầm và khám phá thêm nhiều tài năng mới cho gốm Việt Nam.
Góc nhìn về gốm trong những năm tới
Anh Hải Gốm chia sẻ: “Những năm gần đây anh nhận thấy có rất nhiều bạn muốn trải nghiệm và hứng thú tìm hiểu về nghệ thuật làm gốm thủ công, nhưng còn rất nhiều lo lắng không biết bắt đầu từ đâu, đi học thì lâu và không có điều kiện, bởi nghề gốm là một thử thách khó và còn thiếu rất nhiều những phương tiện hỗ trợ để làm nghề như: Lò nung, bàn xoay, đất sét men màu, và những dụng cụ làm gốm,”
Để thay đổi cách nhìn về nghề đầy những khó khăn và mong muốn mang đến một góc nhìn mới về nghề làm gốm thủ công bằng những phương tiện mới giúp cho việc phát triển và sáng tác gốm tại nhà trở nên đơn giản, để bất kì ai cũng có thể tiếp cận với việc chơi đất một cách dễ dàng nhất, bằng kinh nghiệm thực tế với 15 năm kinh nghiệm làm nghề nên anh Hải đã phát triển và mang đến giải pháp mới, là dòng Lò nung Công nghệ bằng điện 220V tại nhà, và cung cấp nhiều những công cụ mới hiện đại, cùng với việc chia sẻ kiến thức kinh nghiệm của mình. Anh đã giúp cho hàng trăm bạn trẻ có đam mê với gốm trên khắp Việt Nam, hiểu và theo đuổi đam mê với nghề gốm.
Trong kế hoạch tương lai, anh Hải Gốm quyết tâm chia sẻ kiến thức của mình với nhiều bạn trẻ hơn nữa trên khắp cả nước. Anh mong muốn mọi người hiểu rõ hơn về nghệ thuật gốm thủ công, từ quy trình sản xuất đến cách vận hành lò nung mini tại nhà. Việc này không chỉ giúp mở mang tầm hiểu biết về nghệ thuật gốm mà còn tạo cơ hội sáng tạo cho nhiều bạn trẻ. Để hướng tới nghệ thuật gốm Việt trong những năm tới trở nên đa sắc và sáng tạo.
Là người tiên phong trong việc kết nối cộng đồng với nghệ thuật gốm thông qua sự sáng tạo và chia sẻ, chúng tôi tin rằng những nỗ lực của anh không chỉ làm phong phú thêm không gian nghệ thuật gốm tại Việt Nam mà còn là động lực lớn cho những người trẻ đam mê nghệ thuật theo đuổi ước mơ của mình.
