DS&TH – Trong khoảng thời gian ngắn chưa đầy 2 năm, Nhật Bản đã đóng cửa và cải tạo một số lượng lớn trường học để đáp ứng các nhu cầu khác nhau trong xã hội. Việc này xuất phát từ tình trạng dân số quốc gia đang trên đà già hóa nhanh chóng.
Theo thông tin từ Bộ Giáo dục Nhật Bản, từ năm 2002 đến năm 2020, đã có tổng cộng 8.580 trường học công phải đóng cửa với mục tiêu thích nghi với bối cảnh dân số già hóa ngày càng trầm trọng. Điều này đã đặt ra một thách thức lớn cho các địa phương trên khắp quốc gia, khi họ phải tìm cách hiệu quả cải tạo các cơ sở giáo dục trước đây để phục vụ mục đích sử dụng mới, từ trung tâm tổ chức sự kiện cho đến trung tâm tránh trú thiên tai.
Theo số liệu chính thức, khoảng 7.000 trường học trong tổng số trường học bị đóng cửa vẫn được duy trì, với 74,1% trong số đó đã được cải tạo để phục vụ các mục đích công khác, trong khi chỉ có 2,9% dự kiến sẽ bị phá dỡ. Chính phủ Nhật Bản đã tạo nguồn ngân sách để hỗ trợ các địa phương quản lý và cải tạo các trường học cũ cùng với tòa nhà không còn sử dụng cho mục đích giáo dục, nhằm tạo ra giá trị gia tăng cho cộng đồng.
Một ví dụ tiêu biểu là Trường tiểu học Ashigakubo, một phần của cơ sở xây dựng từ năm 1903 đã được bảo tồn và tôn trọng giá trị lịch sử. Các phòng học bằng gỗ đầy hoài niệm đã được khôi phục và biến đổi thành địa điểm tổ chức sự kiện cho trẻ em hoặc thậm chí được cho thuê làm phim trường, địa điểm hóa trang, mang lại nguồn thu cho địa phương. Các trường học cũ còn được sử dụng làm trung tâm tránh trú cho cư dân trong trường hợp xảy ra thảm họa thiên nhiên. Với dân số giảm dần ở nhiều địa phương, ngân sách cũng trở nên hạn chế, việc tận dụng các trường học cũ làm nơi tránh trú giúp giảm thiểu chi phí đáng kể.
Một ví dụ tiêu biểu về sự suy giảm dân số là thị trấn Namegate, nơi dân số giảm tới 20% trong giai đoạn từ 2009 đến 2023, chỉ còn 30.000 người, và số lượng trẻ em giảm hơn 30%, dẫn đến việc số lượng trường học giảm từ 22 trường xuống còn 7 trường. Một số trường học đã được mua lại và cải tạo bởi các doanh nghiệp để sử dụng cho mục đích khác, chẳng hạn như trưng bày sản phẩm, xưởng gia công hoặc phòng bán hàng. Tuy nhiên, nhiều trường học khác buộc phải đóng cửa vì việc cải tạo đòi hỏi một lượng kinh phí đáng kể và không phải lúc nào cũng dễ dàng thực hiện.
